La Constitucion 1931
Os principios políticos da democracia española
España é un Estado
democrático. Esta afirmación aparece no artigo 1º da Constitución
aprobada polos españois o día 6 de decembro de 1978. Nesta actividade
imos falar dos principios políticos e do funcionamento das institucións
que permiten certificar a certeza desa afirmación, principios e
institucións que están recollidos no texto constitucional.
Despois da morte do
xeneral Franco en novembro de 1975 comezou unha etapa que tiña como
obxectivo fundamental o de rematar con corenta anos de ditadura, pondo a
base dun novo sistema político de carácter democrático. En 1977
celebráronse eleccións que permitiron aos cidadáns españois elixiren os
seus representantes nas Cortes Xerais ou Parlamento. A misión principal
destas Cortes foi a de elaborar unha constitución, lei suprema pola que
se rexerían todos os españois. O acordo dos partidos políticos da época
permitiu a aprobación do texto constitucional nas Cortes Xerais reunidas
o 31 de outubro de 1978. Posteriormente, a Constitución foi ratificada
pola maioría do pobo español en referendo (consulta dirixida aos
cidadáns para expresaren a súa opinión sobre algún tema importante).
Isto sucedía o día 6 de decembro de 1978.
A Constitución española
contén, nun texto dividido en dez títulos, 169 artigos e unhas
disposicións derradeiras, as normas básicas de funcionamento do Estado
democrático. Deseguido saliéntanse os trazos máis significativos do
texto constitucional.
§ A
soberanía (máximo poder político do Estado) reside no pobo español
(artigo 1º). Como soberano, o pobo participa na política elixindo os
seus representantes (persoas que actúan en nome do pobo) e expresando a
súa vontade a través de referendos. Todas as persoas maiores de idade
(máis de 18 anos) participan por medio dun sufraxio universal (non se
lle impide a ninguén o dereito a votar).
§ A
forma de goberno é a monarquía parlamentaria (artigo 1º). Isto quere
dicir que o xefe de Estado é un rei, pero este rei ten limitada a súa
autoridade polas Cortes Xerais ou Parlamento, representante directo do
pobo español. Nunha frase resúmese todo o anterior: “o rei reina, pero
non goberna”.
§ Existe
unha separación de poderes (títulos II, III, IV, V e VI), polo que as
tarefas de estado non poden residir na mesma persoa, como sucedía na
monarquía absoluta do Antigo Réxime, nin nunha única institución. Así,
do poder executivo (coa función de regulamentar e executar as leis)
encárgase o goberno, formado por un presidente nomeado polas Cortes
Xerais (normalmente o presidente é o candidato do partido que conta con
máis representantes nas Cortes) e uns ministros designados polo
presidente; do poder lexislativo (función de elaborar as leis)
encárganse as Cortes Xerais ou Parlamento, con dúas cámaras: o Congreso
dos Deputados e o Senado, elixidas directamente polos cidadáns por
sufraxio universal; do poder xudicial (función de castigar o
incumprimento das leis) fanse cargo os xuíces e os tribunais de xustiza,
que actúan como poder totalmente independente dos outros dous.
§ Hai
pluralismo político (artigo 6º) e, xa que logo, todas as ideas e
opinións teñen cabida e deben respectarse. Este principio político
básico na democracia maniféstase na existencia de partidos políticos
diversos que permiten aos cidadáns participaren a través deles na
política.
§ Recoñécense
e protéxense os dereitos básicos das persoas (artigos 10º a 55º): vida,
liberdade, xustiza, etc. É especialmente importante o recoñecemento da
igualdade ante a lei (artigo 14º), polo que non se permite
discriminación por motivo ningún.
§ Recoñécese
o dereito á autonomía para as nacionalidades e as rexións que forman
parte do Estado (artigo 2º e título VIII), o que quere dicir que o
Estado español adopta un modelo de organización territorial
descentralizado. O goberno central concédelles aos gobernos autonómicos
determinadas competencias, é dicir, o dereito de se autogobernaren, en
asuntos como a cultura, a sanidade, a educación e outros.
No hay comentarios:
Publicar un comentario